नम्रता हा जीवनाचा अलंकार
कुटुंबात बालक जन्माला आल्यापासून त्याची आई त्याच्यावर जगातले उत्तम संस्कार करत राहते. प्रत्येक बालकाला कुटुंब, शाळा, समाज या माध्यमातून संस्कार मिळत असतात. नम्रता असाच विचारांचा उत्तम संस्कार आहे. जन्माबरोबरच प्रत्येकाला भगवंत नम्रता प्रधान करतो. लहापणी इतरांशी नम्रपणे वागायला आपल्याला शिकविले जाते. माणूस जसजसा मोठा होत असतो. तसा त्याच्या वैचारिक कुवतीनुसार तो नम्रता अंगीकारत असतो. जुनी माणसं म्हणायचे तोंडात साखर आणि डोक्यावर बर्फ ठेवूनच इतरांशी वागावे. याचा अर्थ बोलताना अतिशय गोड बोलावे. आपल्या बोलण्यातून कधीही राग व्यक्त होता कामा नये. ऐकतांना शांतपणे ऐकावे व बोलताना शांतपणे गोड बोलावे. समोरच्याचे मन दुखावणार नाही अशा पद्धतीचे बोलणे असावे. कारण शब्द हे विचारांचे शस्त्र आहे. ते जपूनच वापरले तर समोरच्याच्या मनाला जखमा होत नाही. जीवनात कितीही मोठे झालो. तरी इतरांपुढे झुकायची लाज वाटायला नको एवढी नम्रता अंगीकारली पाहिजे. प्रत्येक वेळी नम्रपणे वागायला हवे. नम्रता ज्याच्या अंगी त्याचे मोठेपण थोर असते. जीवनात इतरांशी वागत असताना कळत नकळत घडलेल्या चुका स्वीकारण्याची व चुका सुधारण्याची कुवत प्रत्येकात असते. फक्त ती स्वीकारताना प्रत्येक जण त्यामध्ये काटकसर करतो. प्रत्येक गोष्ट नम्रपणे स्वीकारली तरच माणूस उत्तम घडतो. कुटुंब, शेजारी, समाज यातील लहान मोठ्यांचा आदर करण्याची सवय लहानपणापासून अंगीकारली की नम्रता हळूहळू विचारात रुजायला लागते. ज्याच्याजवळ नम्रता गुण आहे. त्याचे विचार मोत्यासारखे चमकतात. तोच मनुष्य इतरांसाठी आदर्श बनतो. युवकांचे प्रेरणास्थान स्वामी विवेकानंदाच्या अंगी असलेल्या नम्रता या गुणामुळे त्यांचे विचार आज संपूर्ण भारतीयांना प्रेरणादायी आहे. शिकागो येथे भरलेल्या धर्म परिषदेमध्ये त्यांना भाषणाला सर्वात शेवटी स्थान दिले. पंरतु विवेकानंदानी अतिशय नम्रपणे आपल्या जागेवरुन उठुन उपस्थितांना नमस्कार केला. भाषणाला सुरवात करताच माझ्या बंधू आणि भगिनींनो हे शब्द उच्चारताच सभागृहात टाळ्यांचा कडकडाट झाला होता. यावरुन हिंदू धर्माचे महत्त्व व विवेकानंद यांच्या अंगी असलेल्या नम्रतेचे दर्शन संपूर्ण जगाला झाले होते. नम्रता हा जिवनाचा अलंकार आहे. तो सर्वांनी जपुन ठेवला पाहिजे. त्याच्या जिवनात योग्य वापर केला पाहिजे.
‘‘ उसके सामने सर हमेशा झुकाओ, जिसने तुम्हें सर उठाकर
जीना सिखाया ’’ !
✍✍✍✍✍
राजेंद्र प्रल्हाद शेळके
9823425852
No comments:
Post a Comment